گیل‌گمش - پؤلک ۳

مۊقددس زنکه اۊنˇ  بدی، قوی آدم'، وأشیات'، سأرا مئن قدم زنه، کش‌کنار' پاسنه. نزدیک‌ئابونه.

-        زنأی! هۊنه. تی چۊچه کتان' بازئاکۊن. شادی کۊه' نۊشؤن بدی تا تی جی حظ بؤبۊره. هیتؤ گه تره بٚینه، هنه تی ور. ایشتیاق' اۊنˇ مئن ویریسأن. اۊن'  تۊوأد تی زنؤنه دؤمˇ مئن. جؤنورانˇ جی اۊن'  بیگانه بؤکۊن. جؤنورانی گه سأرا مئن بۊمأن. تی چۊچه اۊنˇ  چۊچه سر خؤش نیشنه.

ایمأ زنکه خۊ چۊچه کتان' بازئاکود، شادی کۊه' نۊشؤن بدأ. تا اۊنˇ جی حظ بؤبۊره. نٚیسأ، اۊنˇ میجاز' بفأمس. رخت بکت، بدی یؤ، زنکه' تۊوأدأ زیمی سر، زنکه ایشتیاق' اۊنˇ مئن ویریسأنی، اۊنˇ زنؤنه دؤم. اۊنˇ چۊچه خۊجیر، خۊدا مۊقددس کنیرئکˇ چۊچه سر خؤتئه.

اۊشؤن تنها بؤن،  ۶ رۊج ؤ ۶ شو انکیدؤ اۊ زنکه همرأ هیسأبؤ یؤ تۊقایی مئن یکته بۊبؤ بؤن.

انکیدؤ سیر اۊنˇ قشنگی نعمتˇ جی، خۊ دیم' راست‌ئاگۊد ؤ شر' بپیرأست، جؤنورانˇ دۊمبال مۊت. هیتؤ گه شۊکائانˇ چۊشم اۊن' گنه، پرئأگیرن ؤ ویرۋجنن . سأرا جؤنوران اۊنˇ جی رمٚنن.

انکیدؤ سۊئأکت. خۊشک‌ئابؤ. بدأری اۊنˇ  دؤبۊسته بؤن. وگردنه زنکه ور. اۊنˇ لنگˇ ور نیشنه، اۊنˇ چۊشمˇ مئن، چۊشم دۊجنه یؤ هیتؤ گه اۊن گۊنه این ایشتؤونه:

گیل‌گمش

گیل‌گمش اولین حماسه‌ی بشری هیسه

ای هوسنی‌ئه مو وگردأنئم ؤ تصمیم بئیتم نم‌نمئه بنم هی جیگه مئن ؤ شیمی نظرؤنˇ رفاق (رافا/ریفا) هیسأم.

 

لوح ۱- پولک ۱

 

زیمینˇ خودا همه چی ئه دی. همه کسˇ همرأ  آشنایی دأشت ؤ همه کسˇ کار ؤ قووته دؤنس. همه چی ئه فأمس. مردومˇ رفتار ؤ اوشؤنˇ زیویشˇ مئنˇ جی واخؤ بؤ.

جیسکؤنه مألوم کود. جولفˇ جولف دؤنئسهٰ‌ن وه‌ره کشف بوبؤ. پیله طوفانˇ پیشترˇ جی آگایی گیت. خئلی را بوشؤ دور-دورانˇ طرف. وی پیله أویری، رنجˇ جی ؤ وی سفر، سختی جی پور بؤ.

خو مشققتانه همهٰ میخی قلمˇ مرأ بنیویسأنی. وی پیله کارؤن ؤ وی  سختی ئن، سنگˇ سر هکلاش بدأ بوبؤ.

"گیل گمش"، قوی پأله وؤن، "اوروک"ˇ دؤر حصار کشنه. حصاردار شأرˇ مئن، موقددس سوما، بلندˇ کو موسؤن بؤ. بنا پایه مؤکم هیسه. هوتؤ کی اینگار سوربˇ جی چاؤتهٰ‌ن. جلیل‌خؤنه پنا مئن کی آسمؤنˇ خودا اونˇ  مئن هیسه ئه. شأرˇ کوروج پیله شره فیویتئه. ژاندارمان روز دراز روزه حصارانˇ سر هیسأن، هوتؤ شؤانم پاسبانؤن.

"گیل گمش"ˇ یه سوم آدم ؤ دو سومأنی خودا هیسه. شأری ئن رماتهٰ‌ر ؤ شاباشˇ همرأ  وی هیکلˇ عکسه یئنن. قشنگی ؤ قووتˇ مئن وی موسؤن چی فندرسته نوبئه. شیرهٰ رمأنه، اؤنˇ یالˇ گیره ؤ کاردˇ مرأ اونه کوشه. وأشی ورزأکه خو توند ؤ قوی رزینˇ همرأ  شیکار کونه.

شأرˇ مئن وی گب خودی قانون هیسه. زأکؤن کیا گبؤنه خو پئرˇ گبˇ جی ویشتر محل کونن. وچه هلأ مرد نوبؤر شأرˇ سر گالشˇ خدمت هیسه. یا مالائه، یا موزدور، یا گوسن˚گالش، یا ساختمؤنؤنˇ سرپرست ، یا نیویشتن کس ؤ یا موقددس سوما خادیم.

"گیل گمش" وأکتن نأره، سختی ئنˇ جی خوروم تر بونه.

زوردارؤن، پیلاتهٰ‌ن، دؤنسه کسؤن، پیر ؤ جوؤن، تونسه بؤرکسؤن وه‌ره وأ کار بؤنن. "اوروک"ˇ جلال همه کؤگه‌أن ؤ شأرؤنˇ جی ویشتر وأ سو بؤنه.

"گیل گمش" مأشوقهٰ دیلخا ور را ندنه. تؤنسه بؤرکسˇ لاکویه وی پأله وؤنˇ ور را ندنه. اوشؤنˇ (لاکئی کؤن) ژگله گتˇ خودانˇ نالˇ سر، آسمؤن ؤ موقددس "اوروک"ˇ خودان، ویریسأ کی:

«شومو وأشی ورزهٰ چاگودید ؤ یال دار شیرهٰ، "گیل گمش" – أمی کیا - اوشؤنˇ جی پورزورتره. خو موسؤن چی موته مننئه. وی زور أمی سر خئلی ئه، اون مأشوقهٰ دیلخا ور را ندنه ؤ پأله وؤن لاکؤیه خو مردˇ رئه.

"آنو"، آسمؤنˇ خودا، ایشؤنˇ ژگلهٰ‌نه بیشتؤبس. "ارورو" گتˇ قالب‌پرداز خودا دوخؤند:

«"ارورو"، تو پأله وؤن  "مردوک"ˇ همرأ  آدم ؤ جؤنورؤنه چاگودی ایسه ایته نقش چاکون کی "گیل گمش"ˇ همرأ یه میزؤن ببون. یته پورزور مؤجود هونˇ موسؤن، ولی فقط سأرایی جؤنور نبون. وختی اونˇ زمت رسئنه. ای پورزور بیه "اوروک"ˇ مئن. وأ "گیل گمش" همرأ  جنگ بؤنه. بأزین، "اوروک" تام زئنه.»

"ارورو" کی اینه بیشتؤبس خو خیالˇ مئن ایته مؤجود چاگود، هوجور کی "آنو"، آسمؤنˇ خودا، خأس. خو دسؤنه بوشؤرد. گله خو دس بگیت ؤ خو مأر-خودایی فیلیکˇ همرأ اونه تراکود. "انکیدویه" چاگود. یته پأله وؤن  چاگود، "نی نیب"، جنگˇ پرخاشگر خودا، خون ؤ دمˇ همرأ .

 

زیویش: زندگی

جیسک: راز

سوما:معبد

رماتهٰ‌ر: ترسان

دیلخا: محبوب

Ijbari

یته خورم هوسنی پادرا وندیدادˇ جی چارته پولکˇ مئن


بعدˇ هزار سال تلاش من بتانستم آقای مهندیس ببم. اسا چی نوبته؟ سربازی. باید دو سال دولتˇ رئه زنای ببم ؤ هرچی اون گه من گوش بدم. اختیار تعطیل!

اعزام روزه سوایی ویریشتم. می ساکه دَوستم. هرمله کسم جه ترس جورأت نره بایه مه ره بدرقه بوکونه. اعصاب تعطیل! دوزد گیرم بزم!
تنهایی ویریشتم بوشوم. ایبار بیدم چی دینی. کس کسه راه نیه. هن هزار سرباز؟ چی خبره بره'؟ بشوم دورین. مه ره معرفی بوکودم ایتا خاشˇ دوچولکسته سرباز بوگوفته: برو اونجا. هزار نفر آدم ایسه بو اویه. هتو مه ره گردˇ گیج زئییم بیدینم کیه تانم پیدا بوکونم. یهو اینفر جه پوشت می تکه سوقولمه بزه. واگردستم فندرستم کی ؟.................گودرز!
گودی؟ تو ایه چی کونی رئی؟ 
اومدم خدمت دیگه...ایتا مرگˇ لبخندم زنده بو کی نوگو. می دیل خاستی أنه جه وسط دازˇ مره' نیصفاکونم.
البته مه ره خوش بامو. قراره می دوران خدمت خیلی زیبا بیبه. دنیدی کی مرداکان دو سال شیدی ایجباری تا آخر عومر خاطره تعریف کونیدی. گودرز بینیشت می پهلو. خو عینکه کی کشˇ أمره' دوسته بو خو سره جابجا بوکود. باد توده' خو گولی چاله یه بوگوفت:
"زندگیه دیگه..گاهی وقتا سخت میشه..ولی باید تحمل کرد"!!!!!!!!!!
آقا مه ره دینی. مه ره باور نمویی. گودی ؤ أجور گبان؟
گودی؟ تی حال خوبه رئی؟ تی سره جایی فاکوفتی؟
حرف نزه. أمه ره دوخادید کی ویریزید بأ بیشید تهران! امنم خوشحال. آخ جان. هر پنج شنبه جمعه واگردیم به خانه. بوشوییم تهران. أمه ره به خط بدشتید. آقایون میرن شهرشون. کچل میکنن با لباس گرم میان. باید اعزام بشن سیرجان!
سیرجان کویه ایسه بره'؟ اصن نقشه دورین نهه؟. آخر نیروی دریایی بیابانˇ وسط چی خایه بوکونه؟ أمن فک کودیم نیروی دریایی یعنی باید حتما آوˇ لک (ور) بیبه. من ویریشتم بوگوفتم آقا نمیشه بریم حسن رود؟ اونجا هم نیروی دریایی هستا.... بوگوفته لال بمیر..ارتش چرا نداره!
آقا أمن بوشوییم ؤ کچله کودیم ؤ واگردستیم ؤ غوریب دم چنته اتوبوس راه دکفتیم سیرجانˇ طرف. اسا می هم دوره ای یان جغرز مو ؤ گودرز الباقی همه کویه شینید؟ دانشگاه شریف! همه بچه درسخان. همه دانه صورت هاچین برسه لاکویانه مانستن. مامانم اینا !
ساعت دویˇ شب فارسه ایم سیرجان. زمات؟ اسفند ماه. هاچین سرمایی جا أمی چکره پرکستی. دست به آب لازمیم شدید. أمه ره به خط بوکودید. گودرز بسه می جلو. أنه خابم آیه. هاچین دگرا خؤره.
ایتا چاغˇ درجه دار بامو جلو. بیسمی الله رحماند رحیم! اینا سیرجان هَستِه! همه چی هسته! شما سرباز هسته! کلا فقط هرچی گوفتی اونه پوشتم ایتا کرمانی لهجه أمره' ایتا هسته چسبانه ای. انگار نقطه سر خط بوبوسته بی.
آقایان برن پتو بگیرن!
پتو نوگو. هاچین فرفره. بره أمن أ پتو أمره' اینجا میمیریم کی؟ گودرز اسه' ساکت. حرف نزنه. من احساس بوکودم ایتا روشنگری خاصصه برسه. به هر حال بیابان خوره هیزار ته جریان دره. پوتِیه کی فاگیفتیم، أمه ره بوگوفتید انگوشت بزنید. ایتا استامپم نهه بو. أمن انگوشت بزه ایم ...هرچی بگردستیم کاغذه دزمال ننه بو. أمی انگوشته بمالستیم ایتا سیفیده دیواره . انگار هزار ساله سربازان او دیواره انگوشت مالستید. منم تمام می انگوشته جوهره واسوخانم دیواره. بوشوییم صفˇ دورین.
پوتِی فاگیری عملیات یا سرما رمزˇ مره' تمام بوسته بو. یهو ایتا افسر بامو بوگوفت: کی انگوشتشو مالیده به دیوار؟
هیچ کس خو دزه' راسته' نیگیفت.

 اقایون بشینن...برپا...بشینن...برپا!
من تمامˇ او مددتˇ مئن فکر کودنده بوم کی چرا بشینن ولی برپا؟ چوتؤ همه گی نیشینیم بعد اینفری ویریزیم؟ شمه ره عذاب ندم..تا ساعت 6 صبح یعنی به مدت دو ساعت أمه ره بشین پاشو بده اید. او کافرˇ سرما دورین هاچین عرق فوگویدم کی همساده سگ زواله میأن فونکونه...
آقایون برن صبحانه! فیهه'...ایبارم أمه ره آدم حیساب بوکودید. هر نفر ایتا نصفه بربری ، ایتا چایی قاشوق هویجˇ مورببا، ایتا یکنفری کره... قاشق ناریم. ظرف ناریم. دستم کی هاچین یک من واجه.
گودرز اسا پیدا نیه؟ ره گودی؟ گودی؟ کویه بمردی؟ اره بگرد اوره بگرد. بیدم گودی بیچاره جه زورˇ خستگی، دورسوفته گدایانˇ مانستن، موستراح درˇ پیش خوفته! تا فارسم أنه بیداره' کونم بیدم هو دیوانه افسر فارسه.
این کیه؟ لقده أمره' أنه بیداره' کود. گودرز هوتو خوفته بو ننم چی خواب بیده بو ویریشته خو دسته تاوده افسرˇ گردن أنه بغلأکود بنا بوکود مرداکه دیمه ماچی دأن! آقا أمه ره دینی. من بوگوفتم دئه گودرز بمرد. حتمن أنه اعدام کونید.
افسره أنه تاواده او طرف بوگوفت بی شعور احمق.. مگه مریضی؟ این چه کاریه. مرتیکه بدمت بازداشت چشمات باز شه؟ مرتیکه الاغ!
یهو گودرز لبخنده أمره' بوگوفته جناب سروان من رو تاحالا هیش کی با لقد بیدار نکرده بود. من عاشق شما هستم. شما بهترین خاطره زندگی منو رقم زدین!!!!!!!!!!!
افسرˇ دیمˇ خون فوتورکست. ایتا لقد بزه أنه چکره میانه کی مه ره  او راهˇ دورˇ جی درد بیگیفته. ....برو گم شو توی صف مرتیکه احمق!
گودرز فلنگان بامو أمی ور. 
ره گودی دیوانه ای مگه؟
نه بره'... بهترین کاری بود کی میتونستم بوکونم.. تا آخر آموزشی اینا رو من یه حساب دیگه باز میکنن!

Bөhăr

بهار

اوولی پولک

یته هوسنی جنابˇ اردشیر لردˇ جی

 خو گول گولی پیرأن ؤ دامون همره' تلارˇ سرˇ جی مه ره نیاؤدبو. می سره جیر بیأردم بؤتم : تی پئر نئسئی؟ بگوت : می پئره چی کار دئنی؟  بؤتم: شیمی دازه خسم. بگوت: بشو او دارˇ تنه سر بزئه نئه ویگیر. بؤتم: خؤره بئدئ. بگوت: چه وینگیتی؟ بؤتم: تی پئر بعد هنه دعوا کونه. خئسم ایجازه بگیرم. بگوت: می پئر دازه وأسن دعوا نئیته گه، اونˇ منظور این بو که وقتی یه بوزورگتر خونه نئسئی  ائره نیه که اونˇ لاکو همره' خلوتی گب بزنی! تا می سره جؤرأیتم بگوم... بدئم می چشمونˇ جولؤ هیسابو ... اصن نفأمسه بوم کئی تلار سرˇ جی جیر بومابو... خو چیکال سوبوچکه می جولؤ بگیت، بگوت: سوبوچکه خؤنی؟... مه ره فراموشابو چی خأس بگوم. خنده همره' بگوت : چره خوشکابی؟ جین بئدی؟ مننیسئم اونه چشمؤنˇ میون نیا بکونم. هنده می سرˇ جیر بئردم بؤتم: تی دس درد نکونه. نأ نوخؤنم ... تونم دازه ویگیرم ...  خو دسه چیکاله که سوبوچکه دبو پس بکشی بگوت: اگه دازˇ وأسن بیمئه، دؤنی که  کو نئی ... راه دئکت بشون. بؤتم: تی پئر چره می شکله دئنه مننئه؟ وگردس جواب بدئه: ا ریکه تو خو دؤنی که دازˇ وأسن نیمئه ... مه رم دؤنم که داز بوهؤنئی ... لااقل یه چی بوهؤنه' بگیر که او دازه موسون کول نبون ، آدمه باور بیه که اونئه بیمئه ... چئ راسه نگونی ؟ ... تا سر راساؤدم بگوم... بدئم اون مار بلو به دس باغˇ جی همه دره... هیتو مه ره بدی... با یته مسخره خنده که اونه کلم ویجین گازؤنم معلوم بؤ بگوت: إإ رمضونئی هنده بیمئی کولˇ دازه دونبال؟ تی هیمه ورجئن تومونا نوبؤی؟ ... بؤتم: سلام سدخئنم. خسه نباشی. شیمی حال خوجیر هیسه؟ می مار دیشب شیمی خوابه بدئه بو دیل واپس بو. مه ره بگوت بیأم تی احواله بپورسم... نودؤنسم چی گوترم... می نزدیکی برسه بو بلو خو کولˇ سر جی ویگیت هو خوج دار شاخه سر که مو اونه تئکئه بدابوم درگئنی... خو سرˇ مندیله بازاگود اونˇ همره' خو دیمˇ عرقه پوکاگود هیتؤ که می چشم میونه نیاؤدبو بگوت: یه سئت پیش تی مار، مش رضا دیکؤنˇ سر بدئم چره هیچی از خو خواب مه ره نگوت؟ دئه نزدیک بو می دس ؤ پا گوما کونم... بؤتم: حتم  اینه یاداشؤی... اونˇ حنایی گیس بؤده موؤن تا اینˇ پختˇ سینه سر جیر بومابو... خو کمر چاشبˇ تشکه سیفت ترا گود بگوت: بشو ریکه . توند تر بشو تا حاج احمد نومئه... بعد یهو اینگار یچی اینه یاد بوما بون بگوت: قبل شون یته سطله آب، چا جی می وأسن ویگیر لااقل بئینم ای کاره بدرد خؤنی؟ تونداتوندی وگرسم بشوم چاسر... إإ لاکو چی بوبؤی؟ هر طرف نیاؤدم اونه ندئم ... کی بشؤ؟ کوره بشؤ؟ تلارˇ  سر نیاؤدم ... اورئم نئسابو... سدخئنم صدا بومئه: چره ماتابی ؟ اونم تی کار دنئه؟... زود بوشوم چا طرف . چا دوخألئه وئیتم سطل دسه اونˇ شاخ دشکنئم دؤدم چا درون دوته جیر ؤ جور بزئم ؤ جورئیتم... سنگین سطله با جون کندن جؤر هبردبوم که سیدخئنم بگوت: سطله بازؤن بنی آب تخته سر ... دئه ته ره کأر ندئنم ... مه رم سطله که چا جی بیرون بئردم ، بنئم آب تخته سر... دوخألنگئم بنئم چا سر وگرسم که بشوم یواشئه خؤنه دور ؤ بره نیاؤدم هنده لاکو پیدا نبو... بوتم: دئه کأر ندئنی سدخئنم؟ ... بگوت : نأ بشو تی مارم بگو دئه می وأسن تور پورˇ خواب نئینه... هنده خو کلم ویجین گاز وئچی ،مسخره خنده همره' مه ره بگوت: موطمئینی داز نخأنی؟ جواب ندأم ، دؤنسم مسخره دره... بلتئه ور برسئه بوم که بدئم بهار (او لاکو نؤم بهار بو) خوشونˇ پوشتˇ خؤنه جی مه ره ایشاره کونه. با خجالت می سره توکؤن بدئم که یعنی چیکأر دئنی؟ با دس علامت بدئه که بشوم باغˇ میون... می حلق خوشکابؤبو به زور می فۋلیکه جیرأدم ... می پیشؤنی ئه عرق بزابو... بشوم؟... نشوم؟... چی خأن مه ره بگون ... هرچی بادا باد ...

Mullă Xönө

موللا خؤنه(1)

 یته هوسنی (داستان) بانو انسی خسروی جی، ده پولکˇ (قسمت) مئن

نشأ گوتن نؤجوؤن، زأی  بؤم، کیلاس چاهار ایسأبؤم ؤ به زور می وزن به بیس کیلو رسی! چسب ؤ پور جونب ؤجوش ؤ سرحال بؤم.

 تاوسؤن او سال زمتی بؤ کی بازی ؤ تفریح ؤ روخانه میأن سینه آو ؤ دریا میأن ولنگ ؤ واز ؤ خولاصه محله زاکانˇ مره' خوشگذرؤنی بکونیم.

ایتفاقن هی سال میأن می دوومی خاخور عروسی بگود ؤ اوولی بار پایˇ یته تازه فامیل به أمی خؤنه بازابؤ! چیزایی بیدئیم کی قبلا نیده بؤم، ألؤن دئه أمی وسیطی دیرون میأن یته لیباس عروس خوشگیل نهابو کی اونˇ رو حریرˇ مره' تیته فوگوده بون  لیباس عاطر ؤ بویˇ خوبی داشتی ؤألؤنم چومه کی فیچینم اونˇ بویه اشتاوم. 

مه ره یاده کی یته از اونه تیته یانه بکندم ببوردم سهیلا ؤ پروین ؤ بقیه زاکانه نیشان بیدأم! خولاصه می دور ؤ بر یهو پورابؤ بو از شیرینی جاوه ؤ میوه های دس فچین تاوستونی که نودؤنستم کویته  واخوردن!!

 تازه سیرویس موروارید عروس ؤ طیلا ؤ جواهیر با صوندوخ لوازیم آرایشی آینه دار کی خیلی موشتاق بوم در یه فورصت موناسیب اونه لوژه لبه با خون لاکه ایمتیحان بکونم!

می مآر ؤ باخی بوزوگترون چارچشمی مه ره پاس دیئن ، مآر گوفتی تازه عروس داماده دیرون یهو نیشید اول در بیزینید ! امما مو دوس داشتیم کی  یهو بیشوم بئینم چی خبره؟ سوهیلا بگوفته بو یه دوار پنجیره پوشتی  می خواخور ؤ داماده بپاستی بوم

بگوتم خو چی کار دبون؟ بوگوت نودؤنم اینگار پیش پیشی گود دبون! می ره کوللی سوآل بؤ کی چی چی پیش پیشی دأشتن کسنه مره' !!

خولاصه أ وسوسه یانی کی أمی شیطنت مه ره قاطی بوبؤ می مآره پایه جیلو، یه راه بیشتر نه نا! اینسی خا بوشون موللا خؤنه !!