خط گیلکی (۲)

گیلکی (عربی):

 

مقدمه:  گیلکی عربی خطی‌ست که به انواع گوناگون در طی این سال‌ها مورد استفاده قرار گرفته است. مهم‌ترین نوع آن خط گیله‌وا می‌باشد که در مجله‌ی گیله‌وا و در میان برخی فعالین (با اندکی تفاوت) استفاده می‌شود.

پیشنهاد من هم براساس همین خط (گیله‌وا) است که تغییراتی در آن اعمال کرده‌ام.

 

بی حرف اضافه معتقدم بایستی از حروفی که تکراری هستند (ذ-ز-ظ-ض) یکی را برگزینیم اما این گزینش نیاز به زمان دارد و امروز وقت آن نیست.

پس همچنان با همان حروفی که در فارسی مورد استفاده‌است به کار می‌پردازیم.

 

جدول فوق مجموعه حروف صامت و مصوت است و اما توضیحاتی پیرامون مصوت‌های آن.

1	ا	20	ظ
2	ب	21	ع
3	پ	22	غ
4	ت	23	ف
5	ث	24	ق
6	ج	25	ک
7	چ	26	گ
8	ح	27	ل
9	خ	28	م
10	د	29	ن
11	ذ	30	و
12	ر	31	ه
13	ز	32	ی
14	ژ	33	أ
15	س	34	إ- ئ
16	ش	35	ێ
17	ص	36	ؤ
18	ض	37	ۊ
19	ط	38	ۋ

1.     ۱. «أ». همان‌گونه که در گیله‌وا بیان شده فتحه‌ی کشیده می‌باشد و برای صدای فتحه در ابتدای جمله نیز به کار گرفته می‌شود.

مثال: أکبر. مأمود

2.     ۲. «إ/ئ». این مصوت نیز کسره‌ی کشیده است. «إ» برای کسره در ابتدای جمله و «ئ» کسره‌ی کشیده در میانه‌ی جملات.

مثال: إستقلال. دئن

3.     ۳. «ێ». صدای «ای» می‌دهد. برای قابل هضم‌تر بودن برای کلماتی که مصوت «ای» آغاز می‌شوند (مانند ایران) حرف «ا» را پیش از «ێ» می‌نویسیم.

مثال: بشێم. اێمان

4.     ۴. «ؤ». ضمه‌ی کشیده و در میانه‌ی کلمات قرار می‌گیرد.

مثال: دؤبسن.

5.     ۵. «ۊ». صدای «او» می‌دهد و در میانه‌ی کلمات قرار می‌گیرد. این حرف برای جدا شدن «او» و «و» از یکدیگر و سهولت در خوانش متون است.

مثال: دؤلۊس

6.     ۶. «ۋ». این مصوت در زبان فارسی نیست و صدایی مابین «ای» و «او» می‌دهد [ü]  و در میانه‌ی کلمات قرار می‌گیرد. این حرف را دوستی عزیز به شکل «یو» پیشنهاد داده بودند که از همین‌جا مراتب مخالفت خود را اعلام می‌دارم

مثال: تۋم بیجار.

 

پایان بخش دوم

مشاهده‌ی بخش اول